Rulman günümüzde en çok kullanılan makine elemanlarının başında gelmektedir. Temel olarak yuvarlanma hareketi sağlayan bir yatak görevi görür. İç ve dış bileziklerin arasında bulunan bilyeler vasıtası ile sürtünme kuvveti minimumda kalarak dönme hareketi ve yük taşıma işlemi yapılmış olur.
Rulman nedir?
Mevcut haliyle yatak, 19. yüzyılın sonlarına doğru geliştirildi. Başlangıçta elle yapıldı.
Günümüzde rulmanlar en çok kullanılan makine parçalarından biridir çünkü yuvarlanma hareketleri neredeyse tüm hareketleri kolaylaştırır ve sürtünmeyi azaltmaya yardımcı olurlar.
Yatakların iki temel işlevi vardır:
Hareketi aktarırlar, yani birbirlerine göre dönen bileşenleri destekler ve yönlendirirler.
Kuvvet iletirler
Rulmanlar ve kovanlı rulmanlar
Bir kovan veya düz yatakta, aks ve yatak, bir kayan yüzey üzerinde zıt yönlerde hareket eder. Buna karşılık, bir rulmanın birbirine doğru hareket eden iki bileşeni – iç ve dış bilezikler – döner elemanlarla ayrılır. Bu tasarım, kovanlı yatağa göre önemli ölçüde daha az sürtünme üretir.
Radyal rulmanlar ve eksenel rulmanlar
Rulmanlar, yükleri radyal yönde veya eksenel yönde (itme) iletebilir ve çoğu durumda iletilecek hem radyal hem de eksenel yüklerin bir kombinasyonu vardır.
Her iki tasarım da bilyalı rulmanlar veya makaralı rulmanlar olarak mevcuttur. Yatak tasarımının seçimi söz konusu uygulamaya bağlıdır.